معاونت تحقیقات و فناوری

وزیر محترم بهداشت با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار اساتید دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به ضرورت حرکت همه جانبه برای توسعه زبان فارسی در کشور تاکید نمودند.
ایشان از تمامی اعضای هیات علمی، مدیران ستادی و مسئولین خواستند در مصاحبه ها، سخنرانی‌های عمومی و انتقال محتوای گفتاری و نوشتاری استفاده از واژگان فارسی را مد نظر قرار دهند.
همچنین مجلات و انتشارات علمی که مخاطبین فارسی زبان دارند مکلف به رعایت مفاد این ابلاغیه می باشند.
وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی تاکید کرده است: از آنجا که پرونده های بستری بیمارستانی و نسخه های پزشکی مهمترین منابعی است که در حوزه امور پزشکی از واژگان و متون غیر فارسی استفاده می شود، انتظار دارم در اجرای فرمان حکیمانه مقام عظمای ولایت، با برنامه های منظم نسبت به نگارش فارسی پرونده های پزشکی اهتمام ورزیده و دستورات پزشکی، خلاصه پرونده ها، گزارشات پرستاری و سایر مستندات به فارسی نوشته شود.
دکتر طریقت منفرد در بخش دیگری از این بخش نامه تصریح کرده، لازم است با هماهنگی بین داروخانه ها و پزشکان صاحب مطب و درمانگاه ها، نسخه های پزشکی نیز به فارسی نوشته شود.
وی با بیان اینکه ایجاد واژه های معادل و اصطلاحات علمی بخش مهم دیگر این تکلیف می باشد افزوده است: باید با هماهنگی معاونت های وزارت بهداشت و تشکیل کارگروه های تخصصی با همکاری فرهنگستان های ادب و زبان فارسی و علوم پزشکی نسبت به تعریف و جایگزینی واژه های غیرفارسی اقدام شود.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه بی تردید در آغاز این حرکت ملی استفاده از برخی واژه ها که کاربرد بین المللی دارند اجتناب ناپذیر می باشد آورده است: مادام که کارگروه های تخصصی ذیربط واژه های معادل واژگان بین المللی را تعریف و معرفی نکرده اند، نگارش این واژه ها در پرونده ها و مستندات پزشکی به زبان فارسی درج شود.
در بخشی از سخنان رهبر معظم انقلاب آمده است: از پیشرفت علمى در کشور براى گسترش و نفوذ زبان فارسى استفاده شود. زبان خیلى مهم است برادران و خواهران عزیز! اهمیت زبان ملى یک کشور براى خیلى‌ها هنوز دانسته و شناخته نیست. زبان فارسى باید گسترش پیدا کند. باید نفوذ فرهنگى زبان فارسى در سطح جهان روزبه‌روز بیشتر شود. فارسى بنویسید، فارسى واژه‌سازى کنید و اصطلاح ایجاد کنید. کارى کنیم که در آینده، آن کسانى که از پیشرفتهاى علمى کشور ما استفاده میکنند، ناچار شوند بروند زبان فارسى را یاد بگیرند. این افتخارى نیست که ما بگوئیم حتماً زبان علمى کشور ما فلان زبان خارجى است. زبان فارسى اینقدر ظرفیت و گنجایش دارد که دقیق‌ترین و ظریف‌ترین علوم و دانشها میتوانند با این زبان بیان شوند. ما زبان پرظرفیتى داریم. کمااینکه بعضى از کشورهاى اروپائى هم نگذاشتند زبان انگلیسى تبدیل شود به زبان علمى آنها - مثل فرانسه، مثل آلمان - اینها زبان خودشان را به عنوان زبان علمى در دانشگاههایشان حفظ کردند. مسئله‌ى زبان، مسئله‌ى بسیار مهمى است؛ واقعاً احتیاج دارد به این که حمیت به‌خرج دهید. یکى از اهتمامهائى که دولتهاى آگاه و هوشیار در دنیا انجام میدهند، تکیه بر روى گسترش زبان ملى‌شان در دنیا است. متأسفانه با غفلت خیلى از کشورها، این کار اتفاق نیفتاده؛ حتّى زبانهاى بومى را، زبانهاى اصلى بسیارى از ملتها را بکلى از بین برده یا تحت‌الشعاع قرار داده‌اند.

بنده از پیش از انقلاب، از اینکه واژه‌هاى بیگانه بى‌دریغ در دست و زبان مردم ما به کار میرفت و به آنها افتخار میکردند - کأنه کسى اگر چنانچه یک مطلبى را با یک تعبیر فرنگى بیان کند، این را یک افتخارى میدانست - همیشه رنج میبردم؛ متأسفانه تا امروز هم این باقى است! خیلى از سنتهاى غلط پیش از انقلاب، با انقلاب از بین رفت؛ این یکى متأسفانه از بین نرفت! یک عده‌اى کأنه افتخار میکنند که یک حقیقتى را، یک عنوانى را با یک واژه‌ى فرنگى بیان کنند؛ در حالى که واژه‌ى معادل فارسى براى آن عنوان وجود دارد، دوست میدارند از تعبیرات غربى استفاده کنند؛ بعد حالا یواش یواش این دیگر به دامنه‌هاى گسترده‌اى در سطوح پائین و سطوح عوامانه هم رسیده، که واقعاً رنج‌آور است.